Türkiye'nin
Referans Laboratuvarı

Hizmetler

Menu

LabBlog!

İlaç Düzeyleri



İmmunsupresif İlaçların Analizinde LC-MSMS'in Önemi
İmmunsupresif ilaçlar, genellikle transplantasyon sonrasında rejeksiyonun önlenmesinde veya bazı otoimmün hastalıkların tedavisinde sıklıkla kullanılan ilaçlardandır. Bu ilaçların terapötik düzeylerinin izlenmesi (TDM), hem intoksikasyonu engelleyecek hem de yetersiz doz nedeniyle rejeksiyon riskini ortadan kaldıracaktır. EMIT, ACMIA, CEDIA, CMIA, FPIA veya ELISA gibi immünassay yöntemler, bu ilaçların kan düzeylerinin belirlenmesinde sıklıkla kullanılmakta olup, HPLC, LC-MSMS ve GC-MS gibi analitik yöntemler de klinik laboratuvarlarda yerini almaktadır. İlaç düzeyi analizlerinde; seçicilik, doğruluk ve duyarlılık seçilecek olan metodda aranacak ilk özelliklerden olup, kullanım kolaylığı ve otomasyona uygunluk da dikkat edilecek diğer özelliklerdendir.

LC-MSMS; duyarlılık ve özgüllüğünden dolayı ilaç analizlerinde tercih edilen bir yöntemdir. Tercih edilmesinin en önemli nedeni ise immünassay yöntemlerde olduğu gibi, inaktif ilaç metabolitleri ile çapraz-reaksiyon vermemesidir.

Bu nedenden dolayı LC-MSMS sistemlerinden elde edilen hasta sonuçları, immünassay yöntemlerle elde edilen hasta sonuçlarından daha düşüktür. Dolayısıyla, farklı analitik sistemlerden elde edilen sonuçların birbirleri ile karşılaştırılması kesinlikle doğru değildir.

TDM’da immünassay yöntemlerin pozitif bias nedeniyle uygun olmayan ilaç dozunun seçilmesine neden olabileceği unutulmamalıdır. TDM sadece ilaç düzeyinin belirlendiği bir yöntem olmayıp, özellikle kişiselleşmiş tedavi için uygun bir araçtır.

Laboratuvarımızda LC-MSMS ile analizi yapılan immünsupresif ilaçlar:

  • Cyclosporin A
  • Everolimus
  • Sirolimus
  • Tacrolimus

Yukarıda bahsedilen ilaçlar haricinde, laboratuvarımızda Busulfan ilaç düzeyi de LC-MSMS ile tespit edilmektedir.

Busulfan; sitotoksik özellikleri olan, hemopoetik kök hücre nakli öncesinde kemik iliği ablasyonu için kullanılan bifonksiyonel alkilleyici bir ilaçtır. Hem kök hücre naklinin başarısı hem de ciddi toksisite riski ile karşılaşma, hastaya verilen Busulfan miktarı ile ilişkilidir.

Aşırı doz, hepatikveno-okluzif hastalığa (HVOD), yetersiz doz ise nakil başarısızlığına neden olabilmektedir. Hastaya verilen dozun yeterli olup olmadığının belirlenmesi amacıyla, Busulfan tedavisi alan hastadan farklı zamanlarda örnek alınmakta ve Busulfan miktarı belirlenmektedir. Areaundercurve (AUC) ölçümü ile doz önerisi yapılmaktadır. Busulfan testi için örnek alımı ile ilgili bilgiler laboratuarımızdan talep edilebilir.